Duyu Bütünleme Terapisi

​

Duyu bütünleme, çevreden alınan uyaranların beyne ulaşıp işlemlenmesi ve uygun cevabın verilmesi ortaya konulması sürecini ifade eder.

Ancak bu süreç çok da basit değildir ve bir noktadaki problem birçok beceriyi ve aktiviteyi önemli ölçüde etkileyebilmektedir.

Uyaran gereksinimleri doğru karşılandıkça çevreye olan uyumumuz artar. Bu nedenle duyu sistemimiz; günlük yaşam becerilerimiz, duygularımız, öğrenmemiz ve davranışlarımız için bir temel niteliğindedir.Merkezi sinir sistemimiz çevreden alınan uyaranları algılarken çok önemli iki sistem kullanılır. Bunlardan ilki hangi uyaranı algılayacağımı bilgisidir ve biz bu bilgi sayesinde gerekli uyaranı seçerek kullanırız. İkinci sistem ise gerekli olmayan uyaranları ihmal etme becerimizdir. Merkezi sinir sistemimizin gerekli olmayan uyaranları ihmal edebilmesi ve arka plana alabilmesi yeteneğine duyusal modülasyon denilmektedir.

Duyu bütünleme terapisinde, çocuğun problem yaşadığı aktivitelerin temelinde yer alan duyusal sistemler detaylıca değerlendirilir. Tespit edilen duyusal alanlara yönelik olarak çocuğa özgü bir program hazırlanır. Ayrıca ev programı ile de terapi süreci desteklenir. Terapi seansları çocukla birebir ilerlemektedir ve aile her seans sonunda bilgilendirilmektedir.

Duyu Sistemleri:

1. Taktil Duyu Sistemi: Taktil sistem bir diğer ifadeyle dokunsal duyu sistemimizdir. Tüm vücudumuzdan alınan bir duyudur ve birçok aktivitenin temelinde yer alır. Çocuklarda farklı türde taktil problemler görülebilir. Dokunsal uyaranları aşırı arama şeklinde görülebildiği gibi tam tersi uyarandan kaçınma ve hassasiyetler de görülebilir. Sorunun doğru tespiti için detaylı bir duyusal analiz gereklidir. İnce motor beceriler, yemek yeme, giyinme, hareket etme gibi birçok aktivitede taktil sistem büyük öneme sahiptir.

2. Proprioseptif Duyu Sistemi: Bir diğer deyişle, vücut farkındalığı duyusudur. Günlük yaşam aktivitelerinde büyük bir öneme sahiptir. Proprioseptif duyu, bir kişinin kendi vücudunu algılaması ve vücudunu doğru konumlandırması anlamına gelir. Bu bilgi eklem ve kaslardan sağlanır. Örneğin, gözlerimiz kapalıyken elimizi kaldırdığımızda, elimizin yerini algılamamız, sandalyede düzgünce oturma ya da yere bakmadan merdiveni çıkabilmemiz proprioseptif duyumuzun en net örnekleridir. Bu bilgi yeterli düzeyde sağlanmadığında, vücut bu uyaranı alabilmek adına hareketi arar. Vücudunu daha fazla kullanabileceği ve hissedebileceği aktivitelere yönelir. Düşme, çarpma, ayağının takılması gibi durumlar çok fazla görülebilir. Bu durum da çocuğun günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir.

3. Vestibüler Duyu Sistemi: Vücudumuzun hareket duyusudur. Vestibüler sistem reseptörleri iç kulakta bulunmaktadır. Vestibular sistem denge, göz hareketleri, vücut hareketleri, duruş, kas tonusu gibi aktivitelerde ön plandadır. Öte yandan vücudumuzun ortama ve yerçekimine karşı pozisyonu ayarlayan sistemdir. Vestibüler sistem problemleri farklı türlerde karşımıza çıkabilir. Hareketi aşırı düzeyde arama, zıplama, dönme, sallanma aktivitelerinde fazlaca bulunma şeklinde görülebildiği gibi; hareketten kaçınma, salıncaktan korkma, kaydıraktan kayamama gibi de gözlemlenebilir. Bu gibi durumlarda duyusal değerlendirme almanız gerekebilir.

4. Tat Duyusu

5. Koku Duyusu

6. Görme Duyusu

7. İşitme Duyusu